Na przestrzeni ostatnich kilku lat pojawia się w internecie wiele artykułów na temat nowej metody odnawiania karty graficznej - pieczenia karty w piekarniku. Sam w sobie pomysł pieczenia kart graficznych budzi jeszcze raczej uśmiech niż cokolwiek innego, ale czy jest w tym jakiś sens?
Otóż ta metoda oparta jest o wygrzewanie układu BGA, które sprawdza się tylko w sprzęcie sprzed 2009 roku, a w przypadku współczesnych laptopów jest już przestarzałe. Zapamiętaj, że karta graficzna musi oddawać ogromne pokłady ciepła, im bardziej wymagająca jest grafika, toteż w przypadku jej uszkodzenia, lepiej oddać ją do serwisu.
Bezpłatna wycena online Oddaj sprzęt do naprawy
Skąd się bierze wygrzewanie karty?
Większość układów scalonych jest montowane z wykorzystaniem technologii BGA (ball grid array) - pomiędzy płytą główną a układem scalonym znajdują się kulki, które roztapiają się w odpowiedniej temperaturze, a po ostygnięciu stają się trwałym połączeniem między układem a płytą.
Kiedy na forum natkniemy się na zastosowanie piekarnika w naprawie komputera, najczęściej ludzie mają na myśli tak zwane zimne luty.
Zjawisko to powodowane jest przez spoiwo z czystej cyny, które jest sztywne, twarde i podatne na korozję. Zimne luty powstają na skutek przegrzewania się układów scalonych, uszkodzeń mechanicznych, wadliwej konstrukcji układów i korozji. Te wszystkie czynniki mogą doprowadzić do odkształceń w połączeniach układów.
Można bardzo łatwo przeciwdziałać zimnym lutom w notebookach. Zapamiętaj trzy proste sposoby na zimne luty:
- Regularne czyszczenie laptopa (zapobiega przegrzewaniu się)
- Chłodzenie laptopa za pomocą podkładek chłodzących i unikanie zatykania jego otworów wentylacyjnych
- Przenoszenie laptopa, kiedy jest wyłączony, i przechowywanie sprzętu w odpowiedniej torbie chroniącej przed upadkiem
Stąd wygrzewanie laptopa jeszcze w 2009 roku było uznawane za skuteczną metodę. W celu naprawy zimnych lutów często stosowano reballing, który na dłuższą metę mógł okazać mało skuteczny - po tym zabiegu laptop działał najwyżej kilka tygodni.
Reballing miał sens, kiedy spoiwo łączące główną część karty z laminatem zawierało cynę zmieszaną z ołowiem. Jednak w 2006 roku normy unijne się zmieniły i aby chronić środowisko do produkcji kart graficznych musiało być wykorzystane spoiwo bezołowiowe. To zaś odbiło się na jakości spoiwa.
Nadal jednak utrzymuje się wśród niektórych starszych elektroników przeświadczenie, że jeśli usunie się z karty graficznej kondensator, zworki, naklejki i zbędne plastiki, następnie użyje folii aluminiowej (tak, folia aluminiowa miała chronić kartę), aby otoczyć kartę, a na końcu włoży do ją do pieca na określony czas i w określonej temperaturze, tak upieczona karta będzie jak nowa. W rzeczywistości w najlepszym razie komputer będzie działał przez jakiś czas, a potem znów będzie trzeba naprawiać kartę. W najgorszym razie z tak upieczonej karty nic już nie będzie.
Skoro to jednak nie są zimne luty, to co?
Oto kilka objawów zimnych lutów:
- artefakty na ekranie
- czarny ekran, brak obrazu
- sygnały dźwiękowe - jeden krótki i dwa długie dźwięki (tylko w niektórych laptopach
- nie można zainstalować sterowników karty graficznej (karta działa jedynie w trybie awaryjnym)
Zimne luty to problem głównie notebooków, które są narażone na uszkodzenia mechaniczne i na ogromne temperatury, którym układ chłodzenia nie zawsze jest w stanie sprostać. Wiele z powyższych objawów występuje również przy innych przypadłościach (głównie uszkodzeniu matrycy).
Samo wygrzewanie karty graficznej to stara metoda, która sprawdzała się przy układach BGA sprzed kilku dekad. Dzisiaj jej zastosowanie nie ma sensu, gdyż układ BGA jest mniejszy i poddawanie karty dodatkowym temperaturom uszkodzi tylko mniejsze części układu. Obecnie w serwisach wygrzewanie układu BGA stosuje się tylko w nielicznych przypadkach i tylko przy użyciu specjalistycznych narzędzi.
Tak więc pieczenie karty graficznej jest uważane przez forumowiczów jako jeden ze sposobów na to, aby naprawić zimne luty, ale jest to metoda przestarzała. Wprawdzie mówi się, że pieczenie może pomóc tylko w przypadku kart graficznych z niskiej lub średniej grupy cenowej (sprzęt z wyższej półki przy wygrzaniu zostanie tylko uszkodzony), a użytkownicy mają różne doświadczenia z pieczeniem kart, ale technicy odrzucają tę metodę, bo tak naprawdę we współczesnych laptopach może ona bardziej zaszkodzić, niż pomóc.
Czy karta graficzna powinna być wygrzewana?
Przechodzimy teraz do głównej części tego artykułu - jak powinno przebiegać wygrzewanie karty? Warto wspomnieć o tym, że można je wykonać tylko w serwisie, przy pomocy specjalnej lutownicy BGA.
Wygrzewanie karty w piekarniku nie ma sensu nie tylko dlatego, że jest to przestarzała metoda, która nie sprawdza się przy współczesnych kartach graficznych, ale też dlatego, że karta graficzna ma być chroniona przed ogromnymi pokładami ciepła piekarnika folią aluminiową owiniętą wokół karty. W dodatku w całej operacji ważna jest precyzja - zanim karta zostanie włożona do piekarnika, trzeba z niej usunąć kondensatory i inne komponenty. A i tak w najlepszym razie karta graficzna będzie działać przez krótki czas i potem będzie ją trzeba oddać do serwisu.
Dlatego przedstawiamy profesjonalne wygrzanie karty graficznej.
Przygotowanie karty graficznej
Po odmontowaniu płyty głównej z laptopa, obszar wokół karty graficznej musi zostać zabezpieczony taśmą kaptonową. Następnie przeprowadzamy diagnostykę płyty głównej, a także usuwamy resztki kleju i oczyszczamy laminat.
Dopiero po przygotowaniu karty wstawiamy płytę główną na lutownicy BGA i określamy temperaturę, którą będziemy podgrzewać laminat na lutownicy.
Jak przebiega wygrzewanie?
Wylutowujemy wadliwy układ na stacji lutującej, a następnie oczyszczamy pola lutownicze i nakładamy nowe kulki spoiwa lutowniczego. Dopiero wtedy nakładamy nowy układ BGA na płycie głównej i go lutujemy.
Następnie schładzamy laminat na stacji lutowniczej.
Warto wspomnieć o tym, że podczas tego zabiegu może dojść do przegrzania laminatu, który zacznie puchnąć. Prawdopodobieństwo jest jednak mniejsze niż przy pieczeniu karty w piekarniku.
Testowanie karty graficznej po wygrzaniu
Sprawdzamy czy wymiana układu została poprawnie przeprowadzona. Następnie wykonujemy testy elektroniczne płyty głównej. Dopiero kiedy upewnimy się, że wszystko działa jak należy, można zamontować płytę z powrotem.
Już w laptopie wykonywane są testy obciążeniowe w systemie.
Naprawa karty bez piekarnika
Jak widać wygrzewanie w piekarniku nie jest zbyt mądrym posunięciem.
Jeśli posiadasz odpowiednią wiedzę, rozkręcenie komputera i przeprowadzenie naprawy nie będzie dla Ciebie problemem. Niestety w wielu przypadkach będzie Ci potrzebny specjalistyczny sprzęt do lutowania, zwłaszcza że sama karta jest częścią płyty głównej, na której znajdują się również inne, bardzo ważne podzespoły.
Warto wspomnieć o tym, że naprawa kart graficznych rzadko kiedy się opłaca. To rozwiązanie na krótki czas i sprawdza się tylko, kiedy klient chce odzyskać znajdujące się w niej dane. W większości przypadków wymienia się kartę.
Przede wszystkim reballing
Reballing polega na odlutowywaniu od płytki układu GPU, czyszczeniu zarówno płytki jak i układu z pozostałości spoiwa oraz nanoszeniu nowych kulek. Układ jest poddawany podgrzewaniu, aby kulki do niego przylgnęły. Po wyjęciu ze specjalnej formy układ jest pozycjonowany na płytce i całość jest ponownie wygrzewana. Po ostygnięciu układu, przeprowadzamy testy.
Jednak, aby przygotować GPU do reballingu, potrzebna jest specjalistyczna forma z sitkiem, a takie dostępne są głównie w serwisach.
Wymiana karty graficznej
Jeżeli doszło do uszkodzenia karty graficznej (za sprawą przegrzania, usterek mechanicznych, wyschniętej pasty termoprzewodzącej, zalegającego kurzu, czy naprężenia na płycie głównej), zwykle zaleca się wymianę karty.
Bez odpowiedniej wiedzy i narzędzi najlepiej oddać laptopa do serwisu.
Naprawa lub wymiana układu BGA
Naprawa układu BGA łączy się niejako z wymianą karty graficznej, z tej prostej przyczyny, że karta graficzna jest jego częścią. Za pomocą lutowania można przeprowadzić precyzyjną naprawę lub wymianę układu BGA. Czasami wystarczy po prostu reballing, ale o wiele częściej znajduje się przypadki przerwania połączenia płytki PCB z BGA - to właśnie wtedy jedynym rozwiązaniem jest wymiana układu BGA.
Naprawimy Twoją kartę graficzną!
Po co ryzykować przepalenie karty graficznej i niemiły zapach, kiedy możesz skorzystać z pomocy specjalistów? Nasz serwis jest wyposażony w specjalistyczny sprzęt lutowniczy, toteż o ile karta graficzna nie jest w takim stanie, że jej naprawa przekracza koszt kupna nowej karty, będziesz mógł szybko wrócić do pracy biurowej.
Przyjdź do serwisu RatujLaptopa, a nasi technicy sprawdzą w jakim stanie jest Twoja karta graficzna i przedstawią Ci możliwości poprawy jej działania. W razie czego wymienimy dla Ciebie kartę, korzystając z profesjonalnych i nowoczesnych stacji lutowniczych.
Bezpłatny parking dla klientów
